پایتخت از منظر دلسوختگان
با عرض
پوزش و طلب رخصت از کلیه کارشناسان و صاحب نظران حوزه هنر به ویژه اهالی سینما ،
مطالبی در خصوص (( سریال پایتخت )) که از سیمای شبکه 1 پخش گردیده ، نقد گونه به نگارش
در آورده ،مضمونی از آنچه که تعلقات قلبی و اعتقادی اینجانب بوده ، علیرغم
متفاوت بودن با دیگر نظرات که امری بدیهی است ، موجب تألم خاطر کسی و جسارت به
عقاید و نظرات دیگران تعبیر نگردد. معمولا در خلق هر اثر سینمایی ، به ویژه موضوع مرتبط با فرهنگ و
ادبیات اقوام ، عوامل تولید (نویسنده
، کارگردان ، تهیه کننده ، بازیگران و...) از منابع مختلف معتبر و رسمی ، جهت کسب
اطلاعات ، تحقیقات جامعی در پیرامون آن بعمل می آورند و سپس با خلاقیت خود ، آنرا
به نگارش یا نمایش ، به جامعه معرفی می نمایند.
در خصوص پخش سریال از سیما ، باید اذعان داشت ، تعمق و تامل کمتر و با
یک شتاب غیر منطقی ، که در ذات سریال سازان سیما وجود دارد ، فیلمی با صرف هزینه
کلان و حمایتهای کشوری و استانی به نمایش و پخش درآمد و آنگاه موجب اعتراض و
انتقاد اکثر کارشناسان و منتقدان قرار گرفت!
عوامل متعددی در ایجاد نارضایتی نقش داشته و حتی بینندگان عام برنامه
هم نسبت به نگاه دست اندرکاران فیلم واکنش نشان دادند.
نویسنده و کارگردان و دیگر عوامل فیلم ، شاید در عرصه فیلمسازی
تجربیاتی داشته اند و منکر آن نیستیم ولی باید اذعان داشت کافی نبوده ، در گذشته
نه چندان دور ، ما شاهد واکنش های متعددی نسبت به کارگیری گویش ، پوشش و آرایش ،
سوژه های فرهنگی ،تاریخی ، اجتماعی در مورد قوم و یا ملیتی را بوده ایم ، که متاسفانه
ظرافت این امر هنوز در نزد بعضی سازندگان اثر هنری قوام و دوام نیافته است.
در مورد کمیت و کیفیت مسائل تکنیکی فیلم ، صاحب نظران فن که بر من
ارجع می باشند نظردهنده و بنده بیشتر در خصوص موضوعات اصلی فیلم ، که همان پیام
رسانی سینما بوده کنکاش می نمایم .
هنرمند گرامی !
امروزه تکنولوژی با فرآورده های مختلف خود ، گامهای بلندی در جهت
آگاهی بخشی و اطلاع رسانی عموم مردم فراتر از محدوده روستا ، شهر ، کشور
برداشته و آنرا یک رسالت برای خود و متعهد به انجام آن می باشد . در برنامه های
توسعه جهانی که عموم کشور ها از آن تبعیت می کنند یکسان سازی شرایط کسب اطلاعات از
منابع علمی ، فنی ، تکنولوژی به فراخور زمینه های استعداد و امکانات هر کشوری
می باشد و تلاش همگان در جهت هموار نمودن شکافهای طبقاتی ، نژادی ، فرهنگی ،
اقتصادی و اجتماعی می باشد ، تکنولوژی سینما هم می تواند ما را در این امر یاری
رساند.
در مورد فضای طنز فیلم ، باید متذکر گردید که متاسفانه در جامعه ما با
توجه به قدمت سینما ، مفهوم طنز ، نه در نزد بعضی از سازندگان و نه در درک بعضی
مخاطبان ، بدرستی قوام نیافته و هنوز با قواعد و ادبیات آن بیگانه ایم !
سازمانهای فرهنگی کشور و جهان با تاکید سازمان یونسکو ، در حفظ و
مراقبت از 2700 گویش ، مجالس و سمینارها یی تشکیل و به تدوین برنامه و قوانین در
جهت تحکیم و تقویت ، گامهای بلندی برداشته اند.
هنرمند با ذوق!
زمان بکارگیری ابزارهایی به مانند گویش ، آداب و رسوم ، بیگانه ستیزی
، ساده انگاری در سینمای طنز به سر آمده ! و افراد مجرب از تکنیکهای نوینی بهره می
گیرند ، تا موجب مسرت و شادکامی عموم مردم گردد و در پناه آن به تناقضات رفتاری
خود پی برند .
سطحی نگری و عوام زدگی و تولید هیجانهای کاذب با حرکات و رفتار مکرر
بازیگران، دلزدگی و خستگی در بیننده ایجاد نموده .
تغییرات در هویت مکانی فیلم از علی آباد گلستان تا روستای علی آباد در
مازندران طی پایتخت اول تا سوم مشهود ، ولی تفاوتهای فرهنگی و زیانی آن دو مکان ،
هیچ گونه تغییری نداشت.
به راحتی مقصود کارگردان از نامگذاری پایتخت چه بود؟
اگر قصد ایشان به تصویر کشاندن تفاوتهای فرهنگی و اجتماعی دو جامعه
بوده و سعی نموده ، اجتماع بزرگ ملی ما را به قطب های جدید تقسیم نماید و این
فاصله ها را با ذهنیات خود بیشتر کند!
باید یک دست مریزاد گفت و انتظار پخش فیلم در جشنواره های
بین المللی هم شد!
قصد جسارت به پایتخت میهن عزیزم و مردم اصیل آنرا ندارم ولی باید به
آن دسته از افراد که پایتخت و پایتخت نشینی را ابزاری جهت توهین و تمسخر و تحقیر
به دیگر ولایات بکار می گیرند ، تذکر داد و ناچار به گوشه ای از ویژگی های فرهنگ
رفتاری و پنداری آنان اشاره نمایم.
1- مصرف گرایی و راحت طلبی
2- انزوا نشینی و بی تفاوتی به همنوعان
3- زیاده خواهی و برتری طلبی
4- خودپسندی و تکبر
5- فراموشی نسبت به ارزشها و اصالت گذشته
6- مقهور و مغفول گردیدن از ارزشها و آورده های اجانب
به احترام خوانندگان محترم از ذکر مصادیق پرهیز می نمایم.
گویش و فرهنگ ، پوشش و آرایش اقوام را در اسرع وقت تغییر دادند و به
جای آن واژه ها و اسامی نامفهوم را القا نمودند ، هنر و مهارت آن دسته از پایتخت نشینان
فوق الذکر می باشد.
ضمن احترام به آن جمعیتی که در نظر خواهی ، نسبت به سرگرم نمودن فیلم علاقه
نشان دادند و تعطیلات نوروز را مزید بر علت ، استقبال از آن عنوان نمودند.
همین حق را باید برای منتقدین هم قائل شد که بنا به درک و سلیقه خود
حتی به مرز اعتراض هم رسانده اند.
پیشنهادهای مسئولانه به هنرمندان متعهد!
مردم مازندران ، در عرصه های مختلف دیانت، لیاقت ، رشادت ، خلاقیت خود
را عرضه نمودند و انتظار بحق ما این است که در آینده فیلم مستندی از سرداران ، دلاوران
، افتخارآفرینان این دیار تهیه تا مرهمی برزخم وارد شده به همین عزیزان باشد.
ای کاش فیلم مستندی از طبیعت زیبای خدادادی مازندران تهیه و به دیدگان
مردم سرزمین ها و کشورهای همسایه رویت گردد تا فرصتهای اقتصادی ، تجاری ، بازرگانی
، توریستی برای لشکر جوان بیکار این دیار ایجاد گردد و به آینده و حیات خود
امیدوار باشند.
امیدوارم سریالی از هجوم و غارت منابع ملی توسط زیاده خواهان در حریم
دریا ، بیشه های سرسبز ، جنگل و مراتع و کوهستانها تهیه و تولید ، تا مانع از
تغییر اکوسیستم منطقه و آلودگی محیط زیست شود.
در پایان مطالبم اشاره ای به موضوع مضمون فیلم ، ورزش کشتی و جایگاه
آن که در حیطه تخصصی اینجانب می باشد ، تذکر و انتقادی داشته باشم.
کارگردان با زیرکی خاص سعی نموده از نمادی که تعلقات فرهنگی و حماسی و
اجتماعی مردم منطقه را به همراه دارد در جهت جذب بیشتر مخاطب و پی گیری آن ، نهایت
بهره را ببرد !
در جذب دوستان اهل کشتی ، به لحاظ کمی و کیفی موفقیت حاصل گردید، الحق
و الاانصاف دوستان نشان دادند که در زمینه هنری و فیلم استعداد شایانی دارند و در
بعضی از سکانس ها ، نقش پر رنگ نسبت به قهرمان فیلم هم داشته اند!!
لازم است در خصوص جایگاه کشتی مازندران و پهلوانان این دیار از باب
تذکر فرهنگی به عوامل تولید فیلم به نکاتی جلب نمایم.
کشتی در فرهنگ بومی مازندران ، مفهوم مقدسی است و بیش از یک قرن
پهلوانان این دیار ، علیرغم قابلیتهای فنی ، به لحاظ اخلاقی و مردمداری محبوب بوده
اند و حتی نام آنان مزین بر هر کوهی و محلی بوده و مبین هویت محل و تاریخ آن بوده
است.
در کنار دیگر مراسم عبادی و آیینی و ملی جایگاه مهمی داشت . شخصیت پهلوانان در تمامی ابعاد برجسته و مورد پسند و احترام مردم و
تکیه گاه مردم در امر معیشت بود.
جهت اثبات ادعای خود ، شما را به خواندن شاهنامه فردوسی گوهر ادبی و
حماسی ما توصیه تا ابهامات حضرتعالی مرتفع و نسبت به تغییر نگاهتان گام مثبت
بردارید .
امروزه هم طی مراتب سنی ، نونهالان ، نوجوانان ، جوانان مازندران با
توجه به فقر امکانات مادی ، معنوی ، بدون حمایت های موثر از جانب همان پایتخت
نشینان ! در جولانگاه قاره ای و جهانی شایستگی های خود را به مصند ظهور رساندند و
موجب غرور و افتخار کشورمان گردیدند ، باید بپذیرم از نام آنان و لقب آنان در یک
فیلم کمدی و طنز چه جفایی به آنان روا داشتیم!!
نگذاریم گلهای زیبای ما در کویر خودپسندی ، منفعت طلبی ، شهرت جویی
پژمرده شوند!
کشتی برای ما هم افتخار است و هم اعتبار!
اگر برج میلاد ، برای آن دسته از پایتخت نشینان نماد غرور است بازوان
پرتوان غیور مردان مازندران ، سمبل و نماد غرور و افتخار دیار ما و کشور در سطح جهان
می باشد.
با تشکر
منبع// شمال نیوز به قلم: حسام میرعمادیان